Warmtepompen
Een warmtepomp is in principe een fantastische uitvinding omdat deze meer energie opbrengt dan vraagt. Door gebruik te maken van compressie van condens gassen wordt warmte geproduceerd waarmee bijvoorbeeld water verwarmd kan worden. De benodigde energie voor werking van de warmtepomp, afgezet tegen de geleverde energie, wordt uitgedrukt in een “coëfficiënt of performance” of COP-waarde.
Als een warmtepomp 1 kWh aan elektriciteit verbruikt, dan levert deze bij een COP van 3,0 dus 3 kWh. Hoe hoger de COP-waarde, hoe beter het rendement.
We kennen in grote lijnen 2 types warmtepompen, de warmtepomp met een bodemwisselaar, ook wel aardwarmtepomp genoemd, en een luchtwarmtepomp waarmee energie onttrokken wordt aan de omgevingslucht.
Een aardwarmtepomp heeft een hoger jaarlijks rendement omdat de temperatuur in de bodem over een jaar gezien constanter is, de benodigde bron kost echter als snel € 10.000,- en daarom wordt vaker gekozen voor een luchtwarmtepomp.
Fabrikanten van luchtwarmtepompen schermen met COP-waarden van 5 of 6 maar in de praktijk worden deze waarden vaak bij lange na niet behaald. Omdat een luchtwarmtepomp de energie onttrekt uit de buitenlucht is het rendement sterk afhankelijk van de buitentemperatuur. Hoe warmer de buitentemperatuur, des te meer condensatie. De door fabrikanten genoemde COP-waarden kunnen op een zomerse dag wellicht behaald worden maar in de winter zeer zeker niet. Het is daarom beter te kijken naar het gemiddeld jaarlijks rendement de “seizoenprestatie factor” SPF.
Het rendement van warmtepompen is ook sterk afhankelijk van de hoeveelheid energie die de pomp moet leveren. Als de warmtepomp water van 30 graden moet produceren om in een goed geïsoleerde woning de vloerverwarming op peil te houden, dan kan de pomp “rustig” zijn werk doen met een goed rendement. Als echter water van 50 graden nodig is om de vloer op temperatuur te houden in een slecht geïsoleerde woning dan zal de warmtepomp “hard aan het werk” moeten en met een laag rendement.
Voor tapwaterbereiding is een periodieke verhoging van de watertemperatuur nodig in verband met legionellabeveiliging. Het water moet verwarmd worden tot 60 graden en ook hiervoor moet een warmtepomp veel energie leveren, waardoor het rendement zakt.
De gedachte is dat de warmtepomp de vervanging moet worden van de traditionele Cv-ketel. Dit is echter te makkelijk gedacht. De Cv-ketel kan door verbranding van gas heel snel grote vermogens leveren voor zowel verarmen als tapwater. Hoge energievraag voor verwarmen door slecht geïsoleerde woningen of een extreem tapwatergebruik zijn bij toepassing van een cv-ketel qua vermogen nooit een probleem geweest en de energiekosten werden vanwege de relatief goedkope gasprijs min of meer geaccepteerd.
Een warmtepomp is alleen zinvol als de woning voldoende geïsoleerd is en er op lage temperatuur verwarmd kan worden. Bij oudere woningen, waarbij het afgiftesysteem is ontworpen op een hoge temperatuur vloerverwarming of hoge temperatuur radiatoren, is een warmtepomp niet efficiënt en kan er beter gebruik gemaakt worden van een Cv-ketel.
De warmtepomp heeft ook een aantal nadelen die wij ook willen benoemen.
Ten eerste is een laag temperatuur vloerverwarming een “traag” systeem. Omdat er relatief weinig temperatuurverschil door de vloerverwarming loopt, duurt het langer voordat de massa van de vloer en de wanden opgewarmd is, nachtverlaging is hierom niet zinvol, en even “snel de verwarming omhoog” moet je ook vergeten.
Er kunnen comfortproblemen ontstaan, de koude val aan de binnenzijde van de beglazing wordt niet langer opgevangen door een hoge temperatuur radiator onder het glas of door hoge temperatuur waterleidingen in de vloer. Gevolg is dat koude lucht zicht verplaatst over de vloer, wat ervaren wordt als tocht.
De luchtwarmtepomp heeft een buitenunit. Esthetisch gezien is het vaak lastig om hier een goede plek voor te vinden.Zeker als de warmtepomp ingezet wordt voor tapwater zal de buitenunit regelmatig hinderlijk geluid produceren, in woonwijken waarbij meerdere buitenunits opgesteld staan zal geluid een probleem gaan worden.
Warmtepompen hebben meer onderhoud nodig dan een Cv-ketel en zijn storingsgevoeliger.
Tenslotte zijn er op dit moment ook simpelweg niet genoeg vakmensen om heel veel warmtepompen te installeren en te onderhouden.
