rens ontwikkeling / eco15

Passiefbouwen-experts waren we al. Maar wat als we 'betere' materialen met een minimale footprint zouden toepassen, gecombineerd met de passiefbouwen-methode? En deze zelf zouden realiseren?

Dat was de aanleiding om een eigen bouwconcept te ontwikkelen: ECO15, een combinatie van bouwen met overwegend natuurlijke materialen (= eco) en de passiefbouwen-methode (15 = passiefhuisnorm: max. 15 kWh/m2/jaar energievraag). Op deze manier realiseert rens ontwikkeling bv de ontwerpen van rens architecten. Meer informatie op eco15.nl

 

De eerste ECO15-woning in Assen is voltooid! Inmiddels zijn er al meer gerealiseerd en in uitvoering. 

Hier is de blog van de eerste ECO15-woning te volgen, gemaakt door onze opdrachtgever:

Blog eerste ECO15-woning in Assen

Passiefbouwen

De binnentemperatuur van je woning het hele jaar op peil met alleen de energie van een waakvlam? Dat klinkt als onmogelijk, maar met Passiefbouwen is dit zeer goed mogelijk.

De oorsprong van deze bouwmethode ligt in de 80er jaren. De Chinese overheid had vanwege te weinig energieopwekking gesteld dat in het zuiden van China woningen geen verwarming mochten hebben. Omdat deze woningen in de winter natuurlijk erg oncomfortabel waren is de Zweedse professor Bo Adamson ingeschakeld om te onderzoeken hoe deze woningen toch meer comfort konden verkrijgen. De oplossing door Prof. Bo Adamsom bestond uit het veel beter isoleren van de woningen en door optimaal gebruik te maken van de gratis voorhanden zonnewarmte.

Terug in Europa kwam prof. Bo Adamson in contact met zijn Duitse collega prof. Wolfgang Feist. Samen besloten ze dat dit principe eigenlijk ook voor andere continenten van toepassing zou moeten zijn. In Darmstadt is in 1991 het allereerste passiefgebouw, een appartementengebouw, gebouwd en deze is vervolgens jaren lang gemonitord. Toen vastgesteld was dat het energieverbruik tot een tiende teruggebracht bleek te zijn is in 1996 het Passiefinstituut in Darmstadt opgericht.

Om als passiefgebouw gekwalificeerd te kunnen worden moet het gebouw voldoen aan een aantal eisen die gesteld zijn door het instituut. Er is een maximum gesteld aan het energieverbruik per m2 voor verwarmen maar ook voor het totale energieverbruik per m2. Deze eisen zijn respectievelijk 15kwh/m2 en 120 kWh/m2 voor nieuwbouw en voor renovatie respectievelijk 25kWh/m2 en 130kWh/m2. Ook is er een eis gesteld aan infiltratie, het verlies door kieren en spleten Om aan deze eisen te voldoen moeten er een aantal bouwkundige uitgangspunten gehanteerd worden. Het gebouw dient zon-georiënteerd ontworpen worden waarbij vooral op het zuiden veel glas toegepast wordt en waarbij op het noorden liefst weinig glas toegepast wordt. Wel dient men er rekening mee te houden dat er geen oververhitting plaats vind. De thermische schil rondom het gebouw, dus vloeren, gevels, daken en ook de beglazing zijn erg goed geïsoleerd. De isolatiewaarden liggen gemiddeld 3x hoger als een woning gebouwd volgens bouwbesluit. Ten slotte dient er een gebalanceerd ventilatiesysteem toegepast te worden waarbij middels WTW de frisse ventilatielucht wordt voorverwarmd.

Om vooraf maar ook achteraf te kunnen toetsen of het gebouw voldoet aan de gesteld eisen wordt een uitgebreid rekenprogramma, Het Passief Huis Planning Pakket, kortweg PHPP gebruikt. Indien het gebouw voldoet aan alle eisen wordt het gecertificeerd als een Passiefgebouw .

Passiefbouwen heeft de toekomst, vooral met het oog op de door de overheid beoogde beperking van CO2-uitstoot, het dreigende tekort aan fossiele brandstoffen en dus stijgende energieprijzen en de groeiende bewustwording van energieverbruik gecombineerd met de toenemende vraagt naar onafhankelijkheid.

Een bewoner van een passiefhuis krijgt hiermee een woning die niet alleen gezonder maar ook zeer comfortabel omdat overal een gelijkmatige temperatuur verkregen wordt. Tevens zorgt dat concept voor een enorme besparing op de energiekosten.

In Nederland zij wij gewend om ‘frisse’ lucht via ventilatieroosters binnen te halen. Dit betekent in de koude periode dat we dus koude lucht moeten opwarmen die we vervolgens weer naar buiten blazen. Dit kost veel energie en daarom wordt in een passiefhuis gebruik gemaakt van gebalanceerde ventilatie met warmte-terugwinning.. Deze wordt door middel van filters ook nog eens gezuiverd van fijnstof en pollen zodat de woning ideaal is voor mensen met astmatische aanleg. Als bewoners zien welke vuil achterblijft in de filters willen ze deze liefst vaker verwisselen. “Bij een conventioneel ventilatiesysteem zijn onze longen deze filters.” En ja, de ramen kunnen gewoon open!

De bouwwereld in Nederland is erg conservatief en er wordt vooral gekeken hoe we zo goedkoop mogelijk kunnen bouwen. Een van de redenen dat passiefbouwen in Nederland zo weinig wordt gebruikt, in tegenstelling tot ons omringende landen, is de opvatting dat het veel duurder is als een standaard (bouwbesluit) gebouw. Er wordt gesproken dat het tot wel 40% duurder is maar dit is vooral gebaseerd op onwetendheid. 

 

De bouwkundige kosten zijn wel wat hoger maar omdat de woning nauwelijks een verwarmingsinstallatie nodig heeft zijn de installatiekosten veel lager. Per saldo is een passiefwoning zo’n 3 % duurder.

Daarnaast is het zo dat een dubbele woning minder energieverlies heeft omdat er een woning scheidende wand is waardoor minder energie verloren gaat en er dus minder isolatie nodig is, Bij een tussenwoning is dit energieverlies nog minder en bij gestapelde bouw is passiefbouwen qua bouwkosten zelfs voordeliger als een traditionele bouwmethode! Als je uitgaat van energie-nul of neutraal is passiefbouwen in sommige gevallen veelal goedkoper.

Verder geven aannemers ook vaak een te hogere prijs op omdat ze moeten voldoen aan de testen die tijdens de bouw gedaan worden.

In de toekomst zal het uitgangspunt zijn dat een gebouw zelfvoorzienend moet zijn qua energie, het zogenaamde energieneutraal bouwen. Als we kijken naar de investeringen die gedaan moeten worden bij een standaard gebouw om deze naar energieneutraal te krijgen, ten opzichte van de investering die nog nodig is om een passiefgebouw naar energieneutraal te brengen, blijkt dat passiefbouwen als basis zelfs voordeliger is!

Belangrijker misschien nog wel als het economische voordeel is dat een passiefgebouw vooral comfortabeler en gezonder is. Comfortabel omdat er geen ongewenste luchtstromingen (tocht) in het gebouw zijn en omdat alles eenzelfde behaaglijke temperatuur heeft. Gezonder omdat de woning 24uur/dag van verse gezuiverde lucht wordt voorzien. Een passiefgebouw is dan ook uitermate geschikt voor gebruikers met luchtweg allergieën of astmatische aandoeningen.

Of passiefbouwen op de korte termijn net zo populair in Nederland wordt als over de grens, laat zich vooralsnog raden, maar in ieder geval willen wij onze opdrachtegevers hiermee bekend maken.